Review phim Quán Kỳ Nam, nơi mọi khung hình đều đong đầy hoài niệm. Phim khởi chiếu tại rạp từ ngày 28/11/2025.
Đạo diễn Leon Quang Lê nhiều lần khẳng định anh không xem Quán Kỳ Nam là phim nghệ thuật. Quả thực, cái hay của Quán Kỳ Nam cũng không nằm ở một thông điệp quá hàn lâm, những khung hình với góc máy mang dụng ý cao siêu thách thức người xem gì cho cam.
Bộ phim chạm đến khán giả theo cách rất chân thành. Lắng nghe Quán Kỳ Nam giãi bày là cho phép mình được lội ngược dòng chảy luôn tiến tới của thời gian để tìm về một mảnh ký ức thân thương nào đó, là để những lát cắt cuộc đời bình dị khác nhau trong một khu chung cư quy tụ đủ tầng lớp khẽ thở dài tỉ tê, là để bản thân được vương vấn và thổn thức một chút trước chuyện tình không hoa mỹ của Khang và Kỳ Nam.
Chuyện nhiều review gọi Quán Kỳ Nam là “phim nghệ thuật” có lẽ vì khán giả đại chúng vốn đã quá quen với những bộ phim có tình tiết giật gân, ý trên mặt chữ trong mỗi câu thoại, đưa người ta khóc rồi cười, cười rồi khóc, cái gì cũng đẩy đến cực hạn… nên một tác phẩm có ẩn chút tầng nghĩa dây dưa với thơ nhạc, nơi các nhân vật trò chuyện bằng ánh mắt và nhịp thở, từng cái bước chân ngập ngừng thay vì nói hết ra mọi tâm tư… có thể xem là quá “tinh tuý” cho số đông.
Đạo diễn Leon Lê, hơn ai hết, hẳn đã biết được cái ưu và nhược khi triển khai bộ phim dưới lăng kính nghệ thuật này, bởi trước đó, Song Lang (2018) cũng oanh tạc các lễ trao giải nhưng không bùng nổ tại phòng vé. Bảy năm sau, thị hiếu khán giả vẫn chưa có chỗ cho những bộ phim như vậy. Song, anh vẫn bền bỉ với nghệ thuật đặc biệt của mình, một thứ nghệ thuật không đặt nặng thương mại khiến một vài khán giả đùa rằng anh là một vị đạo diễn “underground”. Leon Lê chọn đánh đổi thành công thương mại vì sự đa dạng của điện ảnh, vì điện ảnh chân chính.
Review phim Quán Kỳ Nam: Cái đẹp của khoảng lặng
Rất nhiều chi tiết trong phim được Leon Lê lấy trực tiếp từ đời thực, từ những trải nghiệm cá nhân nhất của anh. Như nhân vật cô Kỳ Nam, hoá ra được Leon Lê lấy cảm hứng từ người hàng xóm bán cơm tháng hay sinh sự ở tầng dưới khu chung cư mà anh sống.
Với chất liệu như vậy, Leon Lê chọn cách áp lên một lớp cách âm để đưa tình tiết đi thật nhẹ nhàng và tối giản. Chẳng có lúc nào trong Quán Kỳ Nam mang đến cho người xem cảm giác ồn ào, hỗn loạn, kể cả trong phân cảnh có mâu thuẫn. Nhịp phim vì thế nhìn chung khá đều, không cố gắng để nhắm đến một khoảnh khắc cao trào nào mới có thể làm mới cảm xúc của khán giả, như để bi kịch đổ ập xuống đầu nhân vật, hay những miếng hài nghe qua là biết được viết để câu kéo tiếng cười người xem.
Thay vào đó, đội ngũ làm phim rất đầu tư trong việc tái hiện bối cảnh, âm thanh chân thực của cuộc sống. Để trong những khoảng lặng cùng nhịp điệu chậm rãi của phim, khán giả nhìn ngắm kỹ hơn không gian sống của nhân vật, nghe rõ hơn những tiếng động bình dị của cuộc sống và ngấm sâu hơn những ý tứ kín kẽ, duyên dáng của phim.
Phim không hoài niệm bằng cách áp lên bộ lọc vàng vàng, xanh xanh là xong. Trang phục, không gian nhà ở của từng nhân vật, đạo cụ… đều được cân nhắc thấu đáo để có thể đưa khán giả đi về một chiều không – thời khác. Không cần phải là những vật mà nhân vật chạm vào mới được đầu tư. Nhìn đâu trong khung hình của Quán Kỳ Nam cũng là một biểu tượng của đời sống bình dị trong quá khứ mà đôi khi chỉ còn lưu lại trong album ảnh gia đình: Mùng tránh muỗi, những chiếc ly thuỷ tinh trang trí hoa, rau câu đãi tiệc…
Bối cảnh Sài Gòn thập niên 80 trong phim vì thế được khắc hoạ tối giản, gần gũi, giúp đội ngũ làm phim đưa Quán Kỳ Nam chạm đến cả hai tệp khán giả: Một, là những người xem để ôn lại ký ức. Hai, là những người xem để biết về một giai đoạn đã qua để làm sống động thêm cái đẹp nhiều tầng lớp của Sài Gòn hiện tại.
Sau Quán Kỳ Nam, biết đâu, nhìn vào những căn chung cư cũ hôm nay, bạn sẽ thấy được cái đẹp đã qua thời vàng son. Biết đâu sẽ đặt ra câu hỏi về những con người trong chung cư đó ra sao, có phải xã hội thu nhỏ đa màu sắc như bộ phim đã khắc họa? Có văng vẳng bên tai những tiếng cửa gỗ đóng, tiếng dép guốc trên nền gạch đá, tiếng loa đài cũ hay tiếng gọi với nhau qua từng tầng – những âm thanh thực tế đến hoàn mỹ mà đạo diễn Leon Lê lẫn giám đốc thiết kế Lã Quý Tùng (những người từng sống trong khu tập thể) tái hiện bằng sự thấu đáo hiếm thấy, bật sáng lên trong một bộ phim biết trân trọng khoảng lặng?
Kỳ Nam của Đỗ Thị Hải Yến, một nhân vật cần soi thấu để cảm nhận căn tính phụ nữ Việt
Ngày càng nhiều nhân vật nữ táo bạo dẫn dắt điện ảnh Việt, phản ánh thời đại phụ nữ dần cởi bỏ những định kiến áp đặt. Họ thường được đặt cạnh những người phụ nữ thuộc thế hệ hoặc hệ tư tưởng khác, như mô-típ nàng dâu – mẹ chồng, để làm bật sự tương phản và giúp các nhà làm phim khám phá sự đa chiều của tính nữ.
Đây lại là một điểm khác biệt nữa của Quán Kỳ Nam, và cũng là cách phim đóng góp cho sự đa dạng của điện ảnh Việt. Kỳ Nam là một nhân vật rất đặc biệt. Nhân vật không táo bạo, cũng không mềm yếu hay lệ thuộc vào các giá trị xưa cũ. Thông qua Kỳ Nam, Leon Lê hướng đến việc khai mở nội tâm phức tạp của người phụ nữ Việt ở thời điểm giao thoa giữa truyền thống và hiện đại bằng sự phát triển nhân vật của chính cô.
Cô mang vẻ đẹp cổ điển, dịu dàng, đảm đang – hội tụ những phẩm chất từng là chuẩn mực của người phụ nữ Việt: biết vun vén, biết nhẫn nhịn, gắn bó với thiên chức làm vợ, làm mẹ. Nhưng sau những lần chạm trán đầu tiên, khán giả dần nhận ra trên vai Kỳ Nam là bi kịch của chính thời đại cô sống: sự hy sinh lặng lẽ, nỗi cô độc khi chồng con rời xa, cùng những ràng buộc của hủ tục khiến việc yêu thêm một lần nữa trở thành điều vừa mong manh vừa đáng sợ. Với phụ nữ, quyền tìm hạnh phúc mới hay có ham muốn cá nhân lại vô tình trở thành điều dễ bị đàm tiếu.
Tuy vậy, Leon Lê không để Kỳ Nam chìm mãi trong bi kịch. Khoảnh khắc “nổi loạn” ở cuối phim – được khéo léo liên kết với truyện ngắn kinh điển Người đàn bà ngoại tình (1954) của Albert Camus – mở ra một tầng nghĩa mới: những cơn sóng ngầm trong tâm trí Kỳ Nam và sự dũng cảm chốc lát của một người phụ nữ dám tìm lối thoát tạm thời khỏi đời sống gò bó. Đó không hẳn là hành vi phá bỏ, mà là tiếng nói sâu kín của bản ngã – khát vọng được sống cho chính mình, dù chỉ trong khoảnh khắc.
Hiểu trọn vẹn vẻ đẹp của Quán Kỳ Nam là một sự may mắn
Trải nghiệm điện ảnh mà bộ phim mang lại, nếu đặt cạnh mặt bằng phim Việt hiện nay, nhìn chung là “anti-climax”. Chính nhờ sự lắng đọng và tiết chế đó mà khán giả có đủ thời gian để quan sát cách phim kết nối tinh tế với thơ, nhạc, văn học; cách phim trân trọng và đan cài nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau, trong đó có cải lương.
Và nếu bạn có thể hiểu được Quán Kỳ Nam ngay từ lần xem đầu tiên, hiểu được vẻ đẹp giao thoa giữa tác phẩm và những chi tiết lấy cảm hứng từ Hoàng Tử Bé, hiểu vì sao từng khoảnh khắc trong phim lại gây xúc động, hiểu được ý nghĩa của sự xuất hiện cuốn Người đàn bà ngoại tình – điều đó phần nào cho thấy bạn đã hấp thu trong mình một nền tảng tri thức nghệ thuật phong phú, đủ để cộng hưởng với cái đẹp mà bộ phim gửi gắm.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:- TRANG SỨC CARTIER “THAY LỜI MUỐN NÓI” CHO DIỄN VIÊN HẢI YẾN TẠI BUỔI CÔNG CHIẾU QUÁN KỲ NAM
- QUÁN KỲ NAM: KỲ TÍCH ĐIỆN ẢNH VIỆT TẠI LHP QUỐC TẾ TORONTO (TIFF)
- TRẦN THẾ MẠNH, CHÀNG DIỄN VIÊN TÂN BINH TRONG QUÁN KỲ NAM LÀ AI?
Harper’s Bazaar Việt Nam
