Ông là một học giả, là một người kiên tâm con đường gìn giữ di sản tinh thần của nền văn minh Hy Lạp cổ đại.
Từ Học viện Farsala đến Bảo tàng Acropolis, từ triết học đến nghệ thuật điêu khắc, hành trình của ông là sự hòa quyện giữa học thuật và trái tim.
Cuộc phỏng vấn sau đây hé mở một phần tinh thần ấy – một tinh thần cổ xưa mà đầy tính thời đại.
Hãy cùng lắng nghe lời ông – như lắng nghe âm vang từ những pho tượng, nụ cười Korai và tiếng vọng của Athena trên đỉnh đồi Acropolis.
Giáo sư Yannis Fikas trên trang bìa tạp chí Wordsmith International
1.Thưa Giáo sư Yannis Fikas, xin chúc mừng ông khi trở thành gương mặt trang bìa của tạp chí Wordsmith International số 49. Cảm giác của ông thế nào khi không chỉ đại diện cho công trình học thuật mà còn cả hành trình cá nhân qua khoảnh khắc thị giác đầy sức mạnh này?
Tôi có cảm giác rằng khoảnh khắc thị giác đầy sức mạnh này – đến đúng vào dịp Xuân 2025 – cho thấy sứ mệnh của Học viện Farsala và hành trình cá nhân của tôi đang tiếp tục tiến triển.
2.Trong bài viết của mình ở số này, ông có chia sẻ về công việc tại Học viện Farsala. Ông có thể nói rõ hơn về việc sứ mệnh học thuật tại đây kết nối như thế nào với các mục tiêu văn hóa hoặc triết học rộng lớn hơn không?
Học viện Farsala có Hội đồng Quản trị, Hội đồng Cố vấn, và một “Vòng kết nối bạn hữu” liên kết với 50 thành phố trên khắp thế giới.
Các chương trình học thuật – đặc biệt là nghiên cứu triết học và nghiên cứu so sánh các nền văn minh cổ đại – nuôi dưỡng lòng khoan dung và góp phần thúc đẩy sự thống nhất trong các hình thái văn hóa khác nhau của nhân loại.
3.Mối quan hệ của ông với Bảo tàng Acropolis dường như không chỉ mang tính học thuật mà còn rất cá nhân. Bảo tàng này có ý nghĩa gì với ông – với tư cách một nhà nghiên cứu, một công dân Hy Lạp, và một con người?
Với tư cách nhà nghiên cứu và du khách, mỗi lần đến bảo tàng là một lần tôi cảm nhận được sự gần gũi với những tâm hồn đã sáng tạo nên các pho tượng được lưu giữ tại đó.
Với tư cách một công dân Hy Lạp, mỗi chuyến thăm như làm mới lại mối liên kết với quá khứ – đặc biệt là thời kỳ huy hoàng nhất: Thời đại Hoàng kim của Pericles.
Còn với tư cách một con người, Bảo tàng Acropolis với các tác phẩm điêu khắc tuyệt mỹ luôn nhắc nhở tôi rằng đây chính là nơi khởi sinh của cái Đẹp, cái Thiện và Lẽ Công Chính.
4.Nhiều học giả, văn nghệ sĩ từng đến thăm Bảo tàng Acropolis, nhưng ít ai nói về nó với chiều sâu cảm xúc như ông. Có hiện vật, không gian hay khoảnh khắc nào trong bảo tàng từng làm thay đổi góc nhìn nghiên cứu hoặc thế giới quan của ông không?
Nếu được chọn, tôi sẽ nói đến nụ cười của các nữ thần Korai, bức tượng Athena trầm tư, tượng Hermes ở cổng vào, tấm đá cẩm thạch phía tây có vua Theseus, và tấm đá phía đông với bốn vị thần: Poseidon, Apollo, Artemis và Aphrodite.
Mỗi lần nhìn thấy họ, tôi cảm thấy phần tốt đẹp nhất trong tôi được đánh thức.
Dải frieze ở phía đông đền Parthenon mô tả đoàn rước lễ tiến về Acropolis trong lễ hội Panathenaia để tôn vinh nữ thần bảo trợ Athena.
Phidias, lần đầu tiên trong kiến trúc Hy Lạp cổ, đã khắc họa người thường sánh ngang hàng với các vị thần.
Thời đại Hoàng kim của Pericles, với các công trình rực rỡ hoàn tất trong thời gian ngắn, giống như một “phòng thí nghiệm” thử nghiệm mô hình cho không chỉ nền văn minh hiện đại, mà còn cả các nền văn minh tương lai.
Thành Athens, cùng với những di tích huy hoàng của mình, luôn nhắc ta rằng đây là nơi khởi nguyên của cái Đẹp, cái Thiện và Lẽ Công Chính.
5.Việc được giới thiệu trong ấn phẩm Wordsmith International đã đưa tiếng nói của ông đến với truyền thông toàn cầu. Thông điệp hay cảm hứng nào ông muốn gửi gắm nhất đến độc giả quốc tế từ bài viết và hình ảnh trang bìa của mình?
Giáo sư Yannis Fikas và tác giả bài phỏng vấn tại bảo tàng Acropolis
Thông điệp mà tôi mong muốn nhất gửi đến độc giả là:
Hãy thường xuyên lắng nghe nhạc cổ điển, thưởng thức tranh thời Phục Hưng, kịch nghệ Hy Lạp cổ, và triết học cổ điển – vì tất cả những điều đó giúp ta chạm đến phần tốt đẹp nhất của chính mình.
Hãy tìm hiểu các nền văn minh cổ đại, quan niệm của người xưa về cuộc sống, cái chết, nghệ thuật, chính trị và tôn giáo.
Và cuối cùng – hãy kiến tạo một mối quan hệ mới với thiên nhiên.
Trân trọng cảm ơn giáo sư!
(Một cuộc trò chuyện với Giáo sư Yannis Fikas – nhà sáng lập học viện Farsala - về Tinh thần Hy Lạp và tầm nhìn toàn cầu)
Kiều Bích Hậu (thực hiện)
...
