Vudafieri Saverino Partners hoạt động chủ yếu tại Milan (Ý) và Thượng Hải (Trung Quốc). Như mọi kiến trúc sư có gốc gác Milan khác, họ không ngại ngần trước bất kỳ phạm vi làm việc nào: Kiến trúc, thiết kế nội thất nhà ở, khách sạn, văn phòng. Song, hai mảng kinh doanh cốt lõi của họ là các cửa hàng bán lẻ của các thương hiệu xa xỉ và lĩnh vực nhà hàng, khách sạn.
Với ông Tiziano Vudafieri, kiến trúc, nội thất cho các cửa hàng bán lẻ xa xỉ là công việc mà các kiến trúc sư nên “tách bạch yếu tố kinh doanh khỏi cảm xúc cá nhân, nhưng đồng thời đánh vào cảm xúc cá nhân của khách hàng để tạo lợi thế.”
Hành trình thiết kế của họ bắt đầu từ việc “lắng nghe” – tương tác, tìm hiểu về chiến lược, câu chuyện, giấc mơ thương hiệu – rồi sau đó trở thành người “kể chuyện” – truyền tải và khơi dậy cảm xúc hướng đến thương hiệu qua các thiết kế. Và thứ cảm xúc đó phải thương mại hóa được.
Trong buổi hội thảo Haute Couture, Store Design & Brand Identity tổ chức ngày 06/06/2025 do Multimedia JSC phối hợp với Harper’s Bazaar Việt Nam tổ chức, hai nhân sự điều hành quan trọng của Vudafieri Saverino Partners đã chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm thiết kế của họ, đan xen những ví dụ thực tế mà họ đã thực hiện cho 4 thương hiệu thời trang xa xỉ: Pucci, Roger Vivier, Delvaux và Costume National.
Trong đó, họ đề cập đến giao diện cảm xúc, giao diện công năng trong cửa hàng, cách họ diễn giải DNA của thương hiệu thành những thiết kế nội thất nhưng vẫn giữ được đặc điểm của một mô hình bán lẻ (retail attitude).
Cốt lõi của thiết kế cửa hàng: “Cửa hàng không phải bảo tàng, không phải triển lãm. Mục đích sau cùng, vẫn là phải tạo doanh thu”
Khi bắt tay vào thiết kế một cửa hàng, các kiến trúc sư phải đồng thời xử lý hai lớp giao diện: giao diện cảm xúc và giao diện công năng. Giao diện cảm xúc chính là cái đẹp, tính thẩm mỹ gợi cảm xúc cho khách hàng. Giao diện công năng là phần dẫn dắt trải nghiệm, sao cho khách hàng vô thức khám phá cửa hàng theo đúng hành trình mà thương hiệu mong muốn.
Theo ông Tiziano Vudafieri, càng kín đáo và tự nhiên bao nhiêu, phần giao diện công năng này càng hiệu quả bấy nhiêu. “Ví dụ, trong những cửa hàng nhiều tầng, thiết kế phải kích thích sự tò mò – khiến khách hàng muốn biết trên tầng có gì và chủ động bước lên khám phá,” ông chia sẻ.
Một khái niệm quan trọng khác trong thiết kế bán lẻ là “Retail Attitude” – tức tư duy không gian phải thể hiện được tinh thần bán lẻ một cách rõ ràng và nhất quán. “Retail Attitude” có thể được bóc tách thành mô hình 4E:
- Entice: Làm sao để thu hút sự chú ý của khách hàng ngay từ bên ngoài?
- Engage: Gợi mở cuộc trò chuyện, tương tác giữa khách hàng và thương hiệu.
- Experience: Tạo điều kiện để khách hàng chủ động khám phá và trải nghiệm không gian.
- Extend: Để lại dấu ấn và ký ức đẹp sau khi khách rời khỏi cửa hàng.
Một đặc điểm nữa thường thấy trong thiết kế cửa hàng thời trang cao cấp là không gian để khách hàng ngồi lại – thể hiện sự hiếu khách. Mỗi cửa hàng đều có từ 3 đến 4 khu vực ngồi, nơi khách có thể nghỉ chân, trò chuyện, thưởng thức trà hoặc champagne. Do đó, không khó để bắt gặp những quầy bar nhỏ, sofa hay bàn trà trong các boutique. Kinh nghiệm dày dặn của Vudafieri Saverino Partners trong lĩnh vực nhà hàng – khách sạn cũng đã giúp họ tạo ra những không gian cửa hàng tinh tế, thoải mái nhưng vẫn đầy tính thương mại.
Quyết định concept cửa hàng: 4 dự án thực tế từ Vudafieri Saverino Partners
Khách hàng của Vudafieri Saverino Partners gồm những thương hiệu thời trang với bề dày lịch sử. Khi thiết kế cửa hàng cho họ, điều quan trọng là phải cân nhắc đến mã gen mà thương hiệu gây dựng – thứ nằm lòng bởi nhiều khách hàng ghé thăm. Qua chia sẻ tại hội thảo, ông Tizziano và anh Sebastiano đã bóc tách cách mà họ lên ý tưởng concept gắn liền với thương hiệu, cũng như cách lựa chọn nội thất sao cho thích hợp trong 4 dự án nổi bật của họ.
Pucci
Pucci là một thương hiệu quan trọng trong lịch sử thời trang Ý. Ngài Emilio Pucci từ dòng dõi Pucci cao quý tại Florence, Pháp, đã sáng lập ra thương hiệu vào năm 1947. Với tầm nhìn vượt thời đại, ngài Pucci tiên phong cho sự xuất hiện của những chiếc quần palazzo trong tủ đồ nữ giới, đồng thời được mệnh danh là “Ông hoàng họa tiết”, với những bản in đại diện cho niềm vui sống của giới thượng lưu miền Nam nước Ý, khu vực Côte d’Azur nước Pháp, và những resort nghỉ dưỡng ở Hoa Kỳ, đặc biệt được yêu thích bởi Marilyn Monroe.
Sau giai đoạn thập niên 60-70 thành công rực rỡ, tên tuổi Pucci tạm trầm lắng, ông Tiziano Vudafieri miêu tả thương hiệu lúc đó như “người đẹp ngủ vùi” (Sleeping Beauty). Năm 2000, bà Catherine Vautrin – vợ của ông Tiziano Vudafieri – trở thành CEO của thương hiệu, và Vudafieri Saverino Partners bắt tay thiết kế cửa hàng cho Pucci.
Tầm nhìn của Vudafieri Saverino Partners dành cho cửa hàng Pucci lúc đó:
“Chúng tôi muốn tạo nên một phông nền trung tính nhưng vẫn sống động để tôn lên những họa tiết tuyệt vời trên trang phục, muốn có một cửa hàng với thiết kế linh hoạt như chính trí óc sáng tạo của ngài Emilio Pucci, mềm mại như làn nước Địa Trung Hải – nơi ông đã khai trương cửa hàng đầu tiên.”
Kết quả đầy bất ngờ: Cửa hàng Pucci trong thập niên 2000, 2010 có sắc xanh biển Địa Trung Hải, nhưng theo hướng Space Age – một phong cách rất đặc trưng của những năm 1960, cũng là thời đại cực thịnh của Pucci.
“Cửa hàng hoàn toàn khác biệt so với thế giới xuất thân của ngài Emilio Pucci – ông từng sống trong một tòa palazzo cổ kính của Ý. Thứ chúng tôi muốn là đưa Pucci của thập niên 60 lên một phi thuyền không gian và du hành tới năm 2010 – thời điểm cửa hàng ra mắt.
Concept này đã tồn tại suốt 13 năm – điều hiếm thấy trong thế giới thiết kế cửa hàng bán lẻ, nơi một concept thường chỉ tồn tại bốn hay năm năm.”
Roger Vivier
Cha đẻ thương hiệu, ngài Roger Vivier, từng thiết kế bối cảnh sân khấu, để rồi gặp gỡ các minh tinh Josephine Baker và Mistinguett nơi hậu trường, bắt đầu thiết kế giày cho riêng họ. Trải nghiệm này dẫn đến điểm khởi đầu của thương hiệu vào năm 1937. Ông Tiziano chia sẻ:
“Ngài Roger Vivier là người Paris “đặc”, nên thương hiệu cũng có đậm chất “Parisian”, tỏa ra khí chất thanh lịch, nữ tính, nhưng cũng có chút phóng khoáng và chiết trung. NTK và thương hiệu là cốt lõi cho cộng đồng theo đuổi phong cách avant-garde, xa hoa.”
Với sức ảnh hưởng của cá nhân cha đẻ đến thương hiệu, khi thiết kế cửa hàng Roger Vivier, Vudafieri Saverino Partners đã tìm đến không gian sống của ông. Roger là bạn của danh họa Picasso, nên trong nhà ông treo rất nhiều tranh vẽ đương đại – tương phản với những món nội thất vintage gia truyền, tượng điêu khắc châu Phi…
“Kiểu trang trí pha giữa những giá trị mới – cũ này có thể khá phổ biến ở hiện tại, nhưng vào những năm 50-60, lối trang trí nhà cửa của ngài Roger rất độc đáo và hiếm gặp”.
Tiziano và các cộng sự mua thêm nhiều nội thất vintage kết hợp cùng các nội thất làm mới, nhập các tác phẩm điêu khắc. Phần trưng bày sản phẩm cũng do công ty chịu trách nhiệm. Họ đặt giày làm vật trang trí ở khắp nơi trong phòng, sử dụng các họa tiết mang văn hóa Phi châu trên phần trang trí. Ở trên tường là những kệ tủ âm tường trưng bày.
CoSTUME NATIONAL
Câu chuyện của CoSTUME NATIONAL không đơn thuần là câu chuyện về di sản thời trang của nhà sáng lập như trường hợp của Pucci hay Roger Vivier.
CoSTUME NATIONAL là thương hiệu Ý ra đời năm 1986, sáng lập bởi hai anh em Carlo Capasa và Ennio Capasa. Họ sinh ra ở miền Nam nước Ý, nơi được lấp đầy với những bãi biển đẹp tuyệt vời và các tòa nhà tối giản với sắc trắng chủ đạo. Nhưng ông Ennio, người nắm giữ vai trò giám đốc sáng tạo của thương hiệu, lại lập nghiệp vài năm ở Nhật. Ông là người Ý duy nhất trong đội ngũ của Yohji Yamamoto, và thay vì sống trong nhà riêng, ông đã sống trong nhà của mẹ Yohji.
Vì vậy mà khi hình thành không gian cửa hàng CoSTUME NATIONAL, Tiziano và cộng sự mang chất thành thị, đương đại đầy gai góc của Yohji Yamamoto, lối trang trí tối giản của Nhật – không gian sống một thời của ông Ennio, kết hợp chất tối giản của miền Nam nước Ý – nơi cả hai anh em nhà sáng lập lớn lên.
Một thử thách mà đối với Vudafieri Saverino Partners là không hề dễ dàng, nhưng họ đã tìm được lời giải:
“Vì không gian này nằm trên nóc một tòa nhà, và ở hai bên là hai phần nhô ra — chúng tôi quyết định tạo nên hai hồ nước để phản chiếu bầu trời, như cách gợi nhắc về nơi họ từng sống ở miền Nam nước Ý, bên cạnh màu sắc trắng. Căn nhà được thiết kế theo kiểu nhà kính lớn, có tính kỷ luật nghiêm ngặt của chủ nghĩa công năng (functionalist) theo phong cách Nhật.”
Delvaux
Delvaux là nơi sản xuất đồ da lâu đời nhất thế giới, dẫn trước Hermès khi ra đời vào năm 1829 tại Bỉ. Thương hiệu có sự hiện diện ở rất nhiều nơi trên thế giới, nhưng khi nhắc đến Bỉ, thì đến cả những người châu Âu cũng không quá rõ về đất nước này.
Mong muốn của Vudafieri Saverino Partners vì thế, là giúp các quốc gia khác hiểu thêm về văn hóa Bỉ qua cửa hàng Delvaux. Và họ đã làm được khi truyền tải:
- Mỗi cửa hàng phải khác nhau, nhưng đều phải kể cùng câu chuyện thương hiệu, về chất lượng thượng phẩm (Betterness) và tay nghề thủ công (Craftmanship) của Delvaux, của nước Bỉ.
- Phải có sự nhạy cảm văn hóa: Mỗi cửa hàng nên tri ân thành phố mà nó tọa lạc.
Sự nhạy cảm văn hóa: Nội thất thay đổi tùy vào thành phố.
Mỗi chi nhánh nên tri ân thành phố mà nó tọa lạc. Tại mỗi cửa hàng Delvaux trên thế giới, sự nhạy cảm văn hóa thể hiện qua cách mà Vudafieri Saverino Partners luôn tìm kiếm các trường phái nội thất, kiến trúc nổi bật của đất nước, hoặc tìm đến các tác phẩm nổi bật của những tài năng quốc nội vươn quốc tế.
Bắt đầu với cửa hàng tại Brussel, Bỉ, quê hương Delvaux, được lấp đầy bởi chất liệu Bỉ. Cửa kính lớn theo nghệ thuật tân tạo hình của Mondrian, từng rất phổ biến vào những năm 1920 ở Bỉ. Những nội thất từ nhiều thập niên trước làm bởi những NTK nội thất đại tài của Bỉ như Emiel Veranneman… mà Tiziano và các cộng sự đem về từ bảo tàng. Thép, một ngành công nghiệp nổi bật của Bỉ, len lỏi vào trang những thiết kế bàn, kệ, ghế hiện đại.
Tại Delvaux Paris, Pháp, bạn có nhìn thấy sức sáng tạo tươi mới của Vudafieri Saverino Partners trong không gian thoạt nhìn rất cổ điển này? Họ mua những cánh cửa cũ từ các cung điện, tòa nhà Pháp rồi…gắn lên tường, một cách để tôn vinh nghệ thuật Pháp mới lạ hơn so với cách thức treo tranh thông thường.
Tại London, Tiziano và cộng sự chọn phủ sắc đen cho không gian. Bởi như triết lý của họ, mỗi cửa hàng đều là một lời tri ân dành cho thành phố mà nó hiện diện. Và London – thành phố mang trong mình tinh thần rock & roll đầy phóng khoáng – xứng đáng với điều đó.
Cửa hàng tại Bắc Kinh, Trung Quốc theo phong cách European Orientalism xuất phát từ cuối thế kỷ 19 khi người dân châu Âu bắt đầu tìm hiểu nhiều hơn về văn hóa châu Á, cụ thể là Trung Quốc và Đông Nam Á. Cửa hàng ở Bắc Kinh khá nhỏ, chỉ khoảng 120 mét vuông, và đội ngũ muốn mang đến cảm giác ấm cúng với những mảng trang trí đỏ – vàng. Ảnh: Vudafieri Saverino Partners
Cùng kể câu chuyện về tay nghề thủ công và chất lượng Bỉ
Mang đậm bản sắc của mỗi quốc gia mà nó hiện diện, nhưng sao cho phải cùng kể một câu chuyện về DNA của Delvaux. Như tại cửa hàng Milan, những chiếc tủ trưng bày ở hai bên, dẫu được làm lấy cảm hứng từ nội thất Ý, thực chất là làm giả gỗ bởi các nghệ sĩ tại Brussel, Bỉ, để tạo nên những vân gỗ thuyết phục. Đây là lời tri ân kép: Tay nghề thủ công của Bỉ, tinh thần siêu thực nằm trong mã gen của thương hiệu Bỉ Delvaux.
Cũng tại cửa hàng Milan, có phần tường trang trí mosaic từ gốm sứ Bỉ từ thập niên 50 sau kệ trưng bày từ nghệ sĩ Ý, nhằm gửi thông điệp chất lượng trường tồn của phần trang trí gốm cũng đi cùng với chất lượng của những chiếc túi Delvaux.
Cửa hàng tại Tokyo là kiến trúc rộng 250 mét vuông với hai tầng. Phần trần cao được Tiziano và cộng sự tận dụng để phủ kín tường với hình ảnh của các tòa lâu đài Bỉ.
Tại cửa hàng New York, có những mảng trang trí có màu đen, đỏ và vàng – màu cờ Bỉ. Họ còn trang trí tường với những chiếc dập dấu dùng để cắt hình túi từ da. Dụng ý không dừng lại ở việc tạo nên một tác phẩm nghệ thuật trưng bày, mà còn để làm điểm trò chuyện, cho các nhân viên giới thiệu cho khách về tay nghề thủ công đằng sau mỗi chiếc túi.
