Mái ngói là một thành tố kiến trúc quen thuộc, từ lâu đã gắn liền với hình ảnh những ngôi nhà truyền thống Việt Nam. Theo dòng chảy thời gian, bên cạnh việc giữ vững vai trò che chắn, nó còn âm thầm khẳng định vị thế trong thiết kế nhà ở hiện đại, mang đến sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp truyền thống và hơi thở đương đại.
Trong bối cảnh kiến trúc hiện đại ưu tiên sự tối giản, hình khối mạnh mẽ và vật liệu công nghiệp, mái ngói vẫn tìm được chỗ đứng riêng. Các kiến trúc sư ngày nay đã đưa kiểu mái thân thuộc này vào các công trình để ngoài công năng bảo vệ ngôi nhà khỏi những tác động của thời tiết, nó còn là một điểm nhấn kiến trúc.
ELLE Decoration xin giới thiệu đến bạn đọc một số ngôi nhà mái ngói hiện đại tại Việt Nam và trên thế giới, nơi vẻ đẹp truyền thống được tái hiện một cách tinh tế trong kiến trúc đương đại.
1. Nhà ở Tiền Giang
Được dựng lên cho cặp vợ chồng trẻ vốn đã có thời gian an cư tại thành phố lớn, nay muốn về ở cùng và chăm sóc cha mẹ lớn tuổi tại mảnh vườn của gia đình, căn nhà một trệt một tầng lửng đã được cải tạo để trở thành chốn nghỉ ngơi cho hai thế hệ. Không sử dụng những công thức thường thấy của các căn nhà miền Tây hiện đại: gạch bóng, tường đóng la phông, màu sơn phổ biến, căn nhà mới vẫn giữ được sự thân thương, gần gũi thông qua việc lưu giữ các món đồ nội thất đã gắn liền với gia đình từ nhiều thập kỷ, trong đó có mái ngói.
Sử dụng lại phần lớn những đồ nội thất đã gắn liền với gia đình từ nhiều thập kỷ, căn nhà mới vẫn giữ được sự thân thương, gần gũi ngay cả đối với người lạ lần đầu đến thăm. Vẫn là tường gạch, mái ngói, vì kèo gỗ, nhưng những chi tiết cách tân đã khiến không gian được nới rộng hợp lý, tạo sự liên kết chặt chẽ hơn giữa các thành viên trong gia đình qua những khoảng thông tầng, không gian sinh hoạt chung rộng rãi.
Đọc thêm: Nhà đẹp Tiền Giang – Nếp nhà đầm ấm
Ảnh: Duy Thanh
2. Nhà Casa Blanca Garden do H2 thiết kế
Ngôi nhà một tầng Casa Blanca Garden ở Bến Tre có thiết kế pha trộn giữa hiện đại và mộc mạc truyền thống. Với diện tích 500m2, công trình đáp ứng nhu cầu sinh hoạt một cách thoải mái cho gia đình ba thế hệ. Mái ngói lớn che phủ khối nhà hình L với độ nhô ra đáng kể, giúp chắn nắng, che mưa cho các thành viên trong gia đình muốn thư giãn ở hiên trước và sau. Đặc biệt, ở mặt tiền ngôi nhà, kiến trúc sư đã có chủ ý mở rộng phần mái dốc về một phía, tạo nên hình thái phá cách. Đồng thời, để không phải đốn hạ hay di dời một thân cây lâu năm, một vòng tròn lớn đã được khoét để cây có thể vươn mình xuyên qua mái ngói, đồng thời cũng cung cấp thêm ánh sáng cho khu vực nghỉ ngơi bên dưới.
Ảnh: Quang Dam
Ảnh: Quang Dam
3. Chum Villa do Limdim House Studio thiết kế
Dự án cải tạo Chum Villa thể hiện sự giao thoa hài hòa giữa kiến trúc hiện đại, sang trọng và những giá trị hoài niệm, cổ kính của một căn nhà sàn gỗ truyền thống. Nhóm thiết kế đã khéo léo đan cài các yếu tố để tạo nên một không gian sống vừa tiện nghi cho gia đình trẻ, vừa lưu giữ được những ký ức thân thương về ngôi nhà sàn cũ của ông bà – một dấu ấn văn hóa nông nghiệp lâu đời.
Cả hai khối nhà đều có mái ngói dốc, giúp thoát nước nhanh chóng trong mùa mưa.
Xem thêm: Chum Villa – Sự cân bằng giữa cũ và mới
Cả hai khối nhà đều có mái ngói dốc, giúp thoát nước nhanh chóng trong mùa mưa. Ảnh: Quang Đam
4. Nhà Gia Nghĩa do G+architects thiết kế
Nhà Gia Nghĩa nằm trên một ngọn đồi yên bình thuộc cao nguyên M’nông, Đắk Nông, mang đến một không gian an nhiên, tách biệt khỏi sự ồn ào đô thị cho một cặp vợ chồng trẻ miền Trung. Vị trí đặc biệt của ngôi nhà ở sát bìa rừng và nhìn xuống thung lũng mờ sương sớm hay bầu trời đêm đầy sao, đã khơi gợi cảm hứng thiết kế hướng đến sự tĩnh lặng và hòa mình vào thiên nhiên, theo tinh thần của kiến trúc sư người Ý Claudio Silvestrin. Nhóm thiết kế đã thể hiện tinh thần này thông qua một bản vẽ nhà dài Ê Đê cách tân, với cấu trúc nhà sàn và đặc biệt là mái ngói trải dài, lấy cảm hứng từ hình ảnh lá sầu riêng khô rơi nhẹ xuống đất.
Xem thêm: Nhà Gia Nghĩa – Chiếc lá sầu riêng khô rơi chạm nhẹ đất
Ảnh: G+architects
5. Nhà 2Hien do CTA thiết kế
Công trình được tạo nên dựa trên câu chuyện về ký ức hiên nhà, nơi chuyển tiếp giữa không gian bên trong và bên ngoài, che chắn nắng mưa và đón gió mát. Đây vừa là một yếu tố kiến trúc cơ bản, vừa chứa đựng những kỷ niệm thân thương của gia chủ. Ngôi nhà hai tầng này là không gian sống của hai thế hệ, với cấu trúc đặc biệt gồm hai phần mái hiên bố trí trước và sau nhà, cùng hai mái hiên khác vươn ra đối nhau ở khu vực trung tâm giếng trời.
Mục tiêu thiết kế là tạo ra một không gian nồng ấm, gần gũi, nơi mọi thành viên gia đình gắn kết trong tình yêu thương. Điểm độc đáo nhất là ý tưởng “hai hiên” được nhân đôi và bố trí ở nhiều vị trí khác nhau trong nhà. Việc sử dụng lại ngói vảy cá từ công trình cũ là một quyết định thông minh và ý nghĩa. Về mặt kinh tế, nó giúp tiết kiệm chi phí xây dựng. Về mặt thẩm mỹ, ngói vảy cá mang đến vẻ đẹp truyền thống, đơn sơ và mộc mạc của kiến trúc Việt Nam, phù hợp với mong muốn gợi nhớ về quá khứ và tạo không gian nồng ấm. Việc tận dụng lại vật liệu cũ còn mang ý nghĩa về sự tiếp nối, giữa cái cũ và cái mới, giữa ký ức và hiện tại.
Xem thêm: 2Hien – Hiên nhà thân thương
Ảnh: Hiroyuki Oki
6. Nhà ở Comporta do Jacques Grange thiết kế
Nhà sưu tập nghệ thuật Florence Grinda đã liên hệ người bạn lâu năm là kiến trúc sư Jacques Grange để thiết kế ngôi nhà nghỉ dưỡng của mình gần Comporta, Bồ Đào Nha. Lấy cảm hứng từ những căn chòi truyền thống nhưng với quy mô lớn hơn, dự án đã có ba khối công trình được bố trí theo hình chữ U để che chắn khu vườn khỏi gió bắc.
Điểm nổi bật của dự án nằm ở sự đa dạng trong thiết kế mái ngói đất nung ở khối nhà dành cho khách, mang đến vẻ đẹp truyền thống, mang đậm hơi thở truyền thống của vùng Địa Trung Hải. Trong khi đó, khối công trình còn lại, bao gồm phòng khách và phòng ngủ chính, được lợp mái rơm, tạo nên sự khác biệt thú vị và chất mộc mạc vùng đồng quê.
Mái ngói đất nung vốn nổi tiếng với khả năng cách nhiệt tốt, phù hợp với khí hậu ấm áp của Bồ Đào Nha, giúp duy trì nhiệt độ ổn định bên trong và tạo cảm giác thoải mái cho người sử dụng. Ảnh: Stephan Julliard
Ảnh: Francois Halard
7. Nhà The Pines do Ström Architects thiết kế
Tại Surrey, Anh Quốc, Ström Architects đã bổ sung không gian sống mới cho một căn nhà theo kiểu cổ điển đã được xây dựng trước đó. Mái ngói đất nung của khối nhà chính đóng vai trò như một điểm tham chiếu về mặt thị giác và vật liệu. Phần mở rộng mới có ngôn ngữ kiến trúc hiện đại và sử dụng vật liệu khác biệt như bê tông và gạch nhạt màu, vẫn được thiết kế để có thể hiện diện hài hòa với ngôi nhà cũ.
Việc không sử dụng lại kiểu mái cổ điển cho phần mở rộng nhằm phân biệt rõ ràng giữa cái cũ và cái mới. Tuy nhiên, sự khác biệt này không gây xung đột mà được điều tiết thông qua lựa chọn các vật liệu và màu sắc bổ sung cho bảng màu hiện có, bao gồm màu của mái ngói đất nung.
Ảnh: Richard Chivers
Ảnh: Richard Chivers
Thực hiện: Quốc Huy
Xem thêm:
Mái ngói trong kiến trúc Việt xưa
Mái bậc thang xanh: “Vườn treo” sống động
6 Ngôi nhà mái bằng đẹp trên ELLE Decoration
