Văn hóa Đại Đường trong Đường Triều Quỷ Sự Lục 3

Dàn diễn viên phim Đường Triều Quỷ Sự Lục (Dương Húc Văn, Dương Chí Cương, Cáo Tư Văn, Tôn Tuyết Ninh, Trần Sáng và Thạch Duyệt Hoan). Ảnh: Weibo IQIYI

Người làm công tác văn nghệ trước hết phải có nền tảng văn hóa, đoàn phim Đường Triều Quỷ Sự Lục đã chứng minh điều này một cách vô cùng rõ ràng. Khi bước vào thế giới của Đường Triều Quỷ Sự Lục, khán giả không chỉ thưởng thức một câu chuyện ly kỳ mà còn được đắm mình trong tinh hoa văn hóa thời thịnh Đường.

Trải qua 40 tập phim, mỗi cảnh phim, mỗi chi tiết phục dựng đều như một lát cắt lịch sử sống động, mở ra thế giới nơi vẻ huy hoàng và thần thái của triều Đường hiện hữu rõ rệt trên màn ảnh nhỏ.

Những lát cắt lịch sử tiêu biểu của thời Đường trong phim Đường Triều Quỷ Sự Lục 3

Món “bingsu” đã có từ hàng ngàn năm trước

Món kem đá bào Tô Sơn. Ảnh: Weibo đoàn phim

Ở phần ba này, người xem lấy làm thích thú khi cả nhóm sáu người cùng góp sức mở quán bán món đá bào Sa Châu nổi tiếng tại thành Trường An. Nhiều khán giả không khỏi thắc mắc rằng món đá bào hay với tên gọi khác là bingsu có thực sự xuất hiện ở thời điểm lịch sử bấy giờ không hay chỉ là một chi tiết tự thêm vào của biên kịch.

Món ăn này vốn có thực và thậm chí còn rất thịnh hành vào thời nhà Đường. Theo sách Kiến Thức Văn Hóa Trung Quốc Cổ Đại của tác giả Vương Lực, món này có tên gọi Tô Sơn.

Thời xưa, “tô” là một loại bơ sữa đặc có nhiều cách chế biến khác nhau, trong đó món Tô Sơn thịnh hành vào thời Đường. Đây là một món tráng miệng được tạo hình như núi non, rồi đem làm đông lạnh, có đặc điểm mát lạnh, xốp mềm, tan ngay trong miệng, rất giống với kem ngày nay.

Ảnh: Phim Đường Quỷ 3

Trong phim những bát Tô Sơn được chế biết từ đá bào, có kem sữa đặc kèm siro và hoa quả tươi rưới lên trên. Mỗi bát đều được bày biện vô cùng đẹp mắt với đủ loại sắc màu, khiến người xem không khỏi cảm thán “người xưa cũng thật biết cách hưởng thụ cuộc sống”.

Quả đào vàng nước Khang

Quả đào vàng nước Khang. Ảnh: Phim Đường Quỷ 3

Sách Đại Đường 365 Đêm ghi chép rằng đào vàng “to như trứng ngỗng, màu sắc như vàng”. Cũng có người cho rằng đây chỉ là việc ghép cây hồng với cây đào, nên quả đào mang gen của cây hồng mà thôi.

Nước Khang được nhắc tới trong phim chính là Samarkand – cố đô của Uzbekistan ngày nay. Nguyên quán của cây đào vốn là từ Trung Quốc. Người Sogdiana ở Samarkand chỉ đơn giản ghép cây hồng với cây đào, tạo ra giống đào mang gen hồng nên có hương vị ngọt ngào và màu sắc vàng rực. Người dân Đại Đường thời đó xem đây là báu vật lạ, chẳng qua là do ít thấy nên mới lấy làm lạ.

Tấm kim giản của Võ Tắc Thiên

Ảnh: Weibo đoàn phim

Kim Giản Trừ Tội là một hiện vật bằng kim loại dạng thẻ thư (giản) thời Đường, hiện được lưu giữ trong bảo tàng Hà Nam. Hiện vật được khai quật vào năm 1982 tại đỉnh Tuấn Cực, núi Tung Sơn, có kích thước chiều dài 36.2 cm, chiều rộng 8 cm, độ dày chưa đến 0.1 cm, trọng lượng 223.5 gram, với hàm lượng vàng trên 96%. Đây là di vật thuộc diện bảo vệ cấp quốc gia và là một trong chín bảo vật trấn quán của Bảo tàng Hà Nam.

Năm 700 sau Công nguyên, Võ Tắc Thiên đã phái người đem tấm kim giản lên núi Tung Sơn để cầu mong giải tội, tiêu tai. 63 chữ khắc trên kim giản đã ghi chép chân thực đoạn lịch sử này. Đây là di vật hiện hữu liên quan đến hoạt động phong thiền của hoàng đế thời Đường, là tấm kim giản cổ duy nhất còn tồn tại ở Trung Quốc, và cũng là di vật có thể di chuyển duy nhất của Võ Tắc Thiên còn truyền lại đến ngày nay.

Bộ dao, trang sức tóc của quý tộc thời nhà Đường

Trang sức bộ dao hoa bằng vàng của Trưởng công chúa. Ảnh: Weibo đoàn phim

Trâm của nhân vật Trưởng Công Chúa trong phim được lấy cảm hứng từ trang sức của phụ nữ thời Đường xưa trong bức tranh nổi tiếng Trâm Hoa Sĩ Nữ Đồ – Court Ladies with Flowered Headdresses (còn gọi là Tranh thiếu nữ đeo hoa) của họa gia Châu Phưởng.

Bộ dao vốn là một loại trang sức dành cho nữ giới thịnh hành từ thời Lưỡng Hán, Ngụy Tấn, Nam Bắc triều. Bộ dao được thiết kế tinh xảo bằng kim loại như vàng bạc, tạo hình hoa lá tinh xảo.

Tranh Trâm Hoa Sĩ Nữ Đồ của Châu Phưởng. Ảnh: 小红书

Khi gắn những miếng hoa lá bộ dao vào cái loại trâm cài tóc, trâm sẽ đung đưa theo từng nhịp di chuyển. Bộ Dao hoa và lá cực kỳ mỏng nhẹ và trông rất tự nhiên mang lại hiệu ứng uyển chuyển mềm mại cho trang sức mà không cần thiết phải gắn thêm ngọc trai theo kiểu cổ xưa.

Bài thơ Tương Phùng Hiệp Lộ Gian của thi nhân Lưu Tuân thời Lương có câu: “Sở úy duy phong nhập, nghi thương bộ dao hoa” (Chỉ e cơn gió lùa qua, sợ rằng tổn hại đến bộ dao hoa), chính là miêu tả đặc điểm của trang sức này, vừa có thể nhẹ nhàng đu đưa theo gió nhưng lại dễ hư hỏng.

Phường Bình Khang, chốn phong lưu bậc nhất Đại Đường

Nhân vật hoa khôi gảy tỳ bà phường Bình Khang. Ảnh: Phim Đường Quỷ 3

Nhắc tới kĩ nữ thời bấy giờ thì không thể nào thiếu địa danh phường Bình Khang. Đây là một trong những phường thuộc ngoại thành Trường An thời Đường, trực thuộc huyện Vạn Niên.

Phường Bình Khang tập trung các di tích tôn giáo như chùa Bồ Đề, chùa Dương Hóa, cùng phủ đệ của các danh thần thời Đường. Đồng thời có phường này cũng có 15 cơ quan tiếp nhận tấu chương của các châu như Đồng Châu, Hoa Châu. Khu vực phía đông cổng bắc được chia thành ba khu vực: Nam Khúc, Trung Khúc, Bắc Khúc.

Trong đó Bắc Khúc vốn là khu vực tập trung kỹ nữ nổi tiếng của Trường An. Sách Bắc Lý Chí ghi chép các kỹ nữ danh tiếng thời đó từng sinh sống tại đây, các tân khoa tiến sĩ thường mang danh thiếp giấy đỏ đến giao du, được mệnh danh là “thắng địa phong lưu của thành Trường An”.

Dịch trạm Vị Thành

Ảnh: Phim Đường Quỷ 3

Xuất hiện ngay từ tập đầu tiên, cái tên dịch trạm Vị Thành vốn là địa danh nổi tiếng trong lịch sử Trung Hoa. Dịch trạm là các trạm chuyển tiếp và nghỉ chân trong hệ thống giao thông cổ trong đó Vị Thành là điểm chốt trọng yếu ở vùng ngoại thành Trường An thời Đường, được đặt tên theo sông Vị (Vị thủy), tọa lạc tại khu vực ngày nay là khu Vị Thành, thành phố Hàm Dương. Nơi đây từng là điểm khởi đầu của con đường tơ lụa cổ đại và là đầu mối giao thông hướng Tây từ Trường An.

Các dịch trạm ở khu vực Hàm Dương từng là trạm dừng chân bắt buộc trên tuyến đường thư dịch phía tây Trường An thời Đường, đồng thời là điểm nút quan trọng trên con đường tơ lụa cổ đại. Dịch trạm còn xuất hiện trong vô vàn sáng tác thi ca quan trọng trong thơ Đường, và ngày nay trở thành nền tảng văn hóa then chốt cho sự phát triển du lịch văn hóa gắn với thành phố Hàm Dương trong thời đại mới.

Dàn diễn viên phim Đường Triều Quỷ Sự Lục

Lịch sử vốn là thứ càng xem càng nghiên cứu lại càng gợi lên tính hiếu kì và tò mò. Bộ phim thành công đưa khán giả bước vào hành trình cảm nhận chiều sâu văn hóa ẩn trong tác phẩm. Quá trình thưởng thức bộ phim lúc này được nâng lên một tầng trải nghiệm mới với không chỉ những án lệ hồi hộp, gay cấn mà còn là văn hóa rực rỡ của Đại Đường thịnh thế.

Đường Triều Quỷ Sự Lục 3 đã kết thúc nhưng khán giả vẫn có thể ngóng chờ trong tương lai gần về những phần phim mới và cả vũ trụ phim ngắn mà đoàn phim sẽ tiếp tục khai thác sắp tới.

• NGHỆ THUẬT LÀM Ô GIẤY DẦU TRUNG HOA QUA VŨ KHÍ CỦA CUNG TUẤN TRONG ÁM HÀ TRUYỆN
• XEM PHIM TÀNG HẢI TRUYỆN, KHÁM PHÁ ĐỒ CỔ VÀ BẢO VẬT VÔ GIÁ
• VỚI BIỂU MUỘI VẠN PHÚC, TỐNG TỔ NHI CÓ VÁY CƯỚI ĐẸP NHẤT MÀN ẢNH NHỎ

Harper’s Bazaar Việt Nam