Có những khoảnh khắc tưởng chừng bình dị lại trở thành khởi điểm cho một hành trình nghệ thuật. Với họa sĩ Nguyễn Đức Tín, cúi nhìn xuống mặt nước giếng trong một khu tập thể cũ ở Hà Nội đầu năm 2024 chính là khoảnh khắc như thế. Giếng nước ấy từng là nơi sinh hoạt chung của bao phận người: người lao động lam lũ, kẻ trí thức mộng mơ, những con người bôn ba và cả những người khép kín. Mỗi đời sống khác biệt, nhưng đều soi chung một mặt nước, để rồi từ đó khởi sinh loạt tác phẩm mới của anh, nơi con người trở thành trung tâm.
Triển lãm DUCTIN đến từ câu hỏi mà Nguyễn Đức Tín đặt ra cho bản thân: Đã bao giờ bạn thử soi mình trên mặt nước giếng?
“Với tôi, con người là một thực thể đẹp đẽ và đầy bí ẩn. Mỗi khi quan sát một sự việc, tôi thường đặt mình vào vị trí của từng nhân vật để tưởng tượng họ đang nghĩ gì”
– Nguyễn Đức Tín –
Nỗi ám ảnh với con người bắt nguồn từ nhiều năm anh sống trong môi trường tu tập, chuẩn bị trở thành thầy dòng. Dù rẽ hướng sang hội họa, sự nhạy cảm ấy vẫn in đậm trong cách anh lắng nghe và chiêm nghiệm về nội tâm. Đó là “mãnh lực” kéo anh về bên trong, soi vào những điều chưa thấy, chưa gọi tên.
Trong thế giới quan của anh, cơ thể con người không tồn tại phẳng, cũng không đơn chiều. Nó là một sinh thể phức hợp, mang linh hồn, đức tin, nỗi sợ, sự hoài nghi, cùng những giằng co âm thầm. Điều này thể hiện rõ trong kết cấu bốn lớp đặc biệt của loạt tranh: giấy dó và toan, mica màu, vải mùng, inox gương, tượng trưng cho xương, cơ, da và linh hồn. Các lớp vật liệu khi chồng lắp tạo hiệu ứng vừa trong suốt vừa ngăn trở, như hành trình con người soi chiếu vào bản thể: không tầng nào là tuyệt đối, cũng không lớp nào là đáy.
Nếu kết cấu chất liệu được sắp đặt rành mạch, thì bố cục trưng bày lại mở ra theo một đường xoắn ngược. Triển lãm DUCTIN được Nguyễn Đức Tín chia thành ba phần: Tin – Tâm – Thanh Tịnh, dựa trên câu đối “Tín là đức tin tâm thanh tịnh” mà anh nhận được từ một ông thầy đồ trong chuyến đi năm ấy.
- Tin là trụ cột níu giữ con người giữa những chao đảo. Niềm tin không nhất thiết gắn với một tôn giáo, nó có thể xuất hiện ở người sùng tín hay kẻ vô thần.
- Tâm là phần ẩn sâu, nơi cư ngụ cả bao dung lẫn cực đoan, yếu mềm lẫn giận dữ.
- Thanh Tịnh là trạng thái hiện diện trọn vẹn, khi con người không còn bị ràng buộc bởi ánh nhìn của người khác, cũng không cần che giấu hay phô diễn.
Điểm nhấn của triển lãm nằm ở mô hình 3D chiếc giếng đặt giữa trung tâm không gian, bao quanh là 12 bức tranh tượng trưng cho 12 nhân vật trong xóm. Mặt nước giếng tái hiện bằng inox gương – chất liệu khiến người xem vừa thấy tranh, vừa thấy chính mình. Đứng trước nó, bạn không thể chỉ là người ngoài cuộc. Bạn vừa quan sát, vừa bị quan sát; vừa soi vào người khác, vừa soi ngược lại bản thân. Đó là những lớp nội tâm va đập: giữa ta và ta, giữa ta và người, giữa ta và xã hội.
Có thể nói, triển lãm DUCTIN không chỉ nói về cái giếng trong ký ức của Nguyễn Đức Tín, mà chính nó là một cái giếng. Một không gian để người xem lặng lẽ cúi nhìn và tự hỏi: mình đang thấy gì trong mặt nước kia? Là gương mặt phẳng lặng hay những mảng đứt gãy? Là bản thể sâu thẳm hay lớp vỏ dán ghép từ ánh nhìn người khác?
Từ cái nhìn xuống tưởng chừng giản đơn, Nguyễn Đức Tín dựng nên một cõi đi về của tâm tưởng, nơi người ta học cách chấp nhận sự phức tạp của chính mình. Giữa bao ồn ã thường nhật, có lẽ triển lãm này chính là lời mời gọi để mỗi người tạm dừng, soi xuống, và lắng nghe bản thân.
Về nghệ sĩ Nguyễn Đức Tín
Nguyễn Đức Tín là một họa sĩ đa chất liệu, tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh. Trước khi quay trở lại con đường nghệ thuật chuyên nghiệp vào năm 2022, anh từng làm việc trong lĩnh vực thiết kế đồ họa song song với việc thực hành nghệ thuật.
Đức Tín từng có thời gian tu tập để trở thành thầy dòng, vì vậy các tác phẩm của anh thường mang đậm triết lý về mối quan hệ giữa con người với đấng tạo hóa, với thiên nhiên, và giữa con người với nhau. Tranh của anh cũng phản ánh rõ những suy tư nội tâm. Với anh, con người là một thực thể đẹp đẽ và đầy bí ẩn. Mỗi khi quan sát một sự việc, anh thường đặt mình vào vị trí của từng nhân vật để tưởng tượng họ đang nghĩ gì.
Năm 2022, anh cùng họa sĩ Phạm Văn Thắng cùng triển lãm nhóm 2T, đánh dấu sự trở lại của anh sau nhiều năm theo đuổi các lĩnh vực khác. Đến tháng 6 năm 2024, Đức Tín tổ chức triển lãm cá nhân đầu tiên mang tên Mùng Trời Chiếu Đất, trưng bày loạt tác phẩm vẽ trên màn chống muỗi. Cũng trong năm này, anh tiếp tục hợp tác với các nghệ sĩ khác trong triển lãm nhóm do Hanoi Grapevine và Ồ Ạt Oh Art tổ chức.
THÔNG TIN CHO BẠN
Địa điểm: Lotus Gallery
12-13 N1, Khu chế xuất Tân Thuận, Tân Thuận Đông, Quận 7, TP. Hồ Chí Minh
Ngày trưng bày: 12/9/2025 – 28/9/2025
Thời gian tham quan: Hàng ngày, 09h00 đến 18h00
