Nguồn gốc & tinh thần của ẩm thực cung đình Huế
Ẩm thực cung đình Huế phát triển rực rỡ dưới thời nhà Nguyễn – triều đại phong kiến cuối cùng. Trong chốn hoàng cung, bữa ăn phải thể hiện đẳng cấp, phong thái của bậc đế vương. Mỗi món ăn dâng vua được chuẩn bị kỹ lưỡng từ nguyên liệu cho đến cách bày biện. Phải đảm bảo đủ “ngũ sắc – ngũ vị – ngũ hành”, đồng thời mang tính dưỡng sinh và nghi lễ. Đây là lý do vì sao ẩm thực cung đình không chỉ là nghệ thuật ẩm thực mà còn là biểu tượng văn hóa.
Những món ăn tiêu biểu của ẩm thực cung đình
Nem công – chả phụng
Nem công – chả phụng là hai món ăn biểu trưng cho quyền lực và sự cao quý. Ngày xưa, công và phụng là hai linh vật chỉ xuất hiện trong chốn cung đình. Ngày nay, món ăn được tái hiện bằng nguyên liệu hiện đại như thịt gà, thịt heo nhưng vẫn giữ cách trình bày cầu kỳ.
Cơm ngự
Cơm ngự (cơm vua) là mâm cơm gồm nhiều món nhỏ được bày trong chén bát sứ men lam đặc trưng. Bữa cơm thường có cá hấp lá sen, tôm chua ngự, rau củ chấm mắm ruốc, canh sen, thịt kho tàu… Cơm ngự tập trung vào sự tinh tế, thanh đạm và sang trọng.
Chè
Chè trong ẩm thực cung đình Huế nổi tiếng với hơn 30 loại chè khác nhau. Nổi bật có thể kể đến chè hạt sen long nhãn, chè đậu ngự, chè bột lọc bọc heo quay…
Bánh cung đình
Bánh cung đình cũng là điểm nhấn không thể bỏ qua. Những chiếc bánh phục linh, bánh ngũ sắc, bánh phu thê… không chỉ ngon mà còn đẹp mắt. Ví dụ, bánh ngũ sắc đại diện cho ngũ hành (kim – mộc – thủy – hỏa – thổ), bánh phục linh có hoa văn rồng phượng thể hiện sự trang nghiêm. Đây đều là những món thường xuất hiện trong các dịp tế lễ quan trọng của hoàng tộc.
Ngoài ra, những món ăn chế biến từ nguyên liệu quý như súp yến tiềm long nhãn, chim bồ câu hầm hạt sen, chân giò ninh đông trùng hạ thảo… Đây là những món từng chỉ được dâng lên vua chúa để bồi bổ sức khỏe, chống lão hóa, cải thiện thể trạng.
Trải nghiệm ẩm thực cung đình Huế ngày nay
Ngày nay, bạn hoàn toàn có thể trải nghiệm ẩm thực cung đình Huế tại một số nhà hàng. Tiêu biểu có Royal Park (Nhà hàng Cung Đình – số 3 Nguyễn Sinh Sắc, Vỹ Dạ, Huế) – nơi tổ chức các yến tiệc trong không gian mô phỏng hoàng cung, kèm theo nhã nhạc cung đình. Nhà hàng Tịnh Gia Viên (7 kiệt 28, Lê Thánh Tôn, Phú Hậu, Huế) lại gây ấn tượng với không gian sân vườn kiểu cổ, đồ ăn trình bày bằng đĩa đồng – bát gốm. Còn Kim Long Fine Dining Restaurant (kiệt 104/47 Kim Long, Huế) lại chú trọng sự sang trọng, tinh tế trong từng chi tiết.
Khi du lịch Huế vào mùa lễ hội Festival, hãy thử dành một bữa ăn để “nếm” trọn vẹn tinh hoa ẩm thực cung đình. Phong cách ẩm thực từng là đặc quyền của vua chúa, nay trở thành trải nghiệm cho mọi du khách. Một lần thưởng thức ẩm thực cung đình là một lần chạm vào hồn Huế.
